آشنایی با رشته ریاضی
آشنایی با رشته ریاضی
در برنامهریزیهای گـــذشته دانشگاههای ایران، ریاضیات به سه شاخه محض، کاربردی و دبیری تقسیمبندی شده بود:
ریاضی کاربردی: هدف از این شاخه تربیت کارشناسی است که با اندوخته کافی از دانش ریاضی، توانایی تحلیل کمی از مسائل صنعتی، اقتصادی و برنامهریزی را کسب نموده، توان ادامه تحصیل در سطوح بالاتر را داشته باشد. . در ریاضیات کاربردی چگونه استفاده کردن و به کارگرفتن قضایا، آموزش داده میشود، به عبارت دیگر در این شاخه، کاربرد ریاضیات در مسائل موجود در جامعه بیان میگردد. عموما ریاضیات کاربردی به شاخهای از ریاضی گفته میشود که کاربرد علمی مشخصی داشته باشد برای مثال در اقتصاد، کامپیوتر، فیزیک و یا آمار و احتمال کاربرد داشته باشد.
ریاضی محض: ریاضیات محض بیشتر به قضایا و استدلالها ، منطق موجود در آنها و چگونگی اثباتشان میپردازد. هدف از این شاخه ریاضی، تربیت متخصصان جامع در علوم ریاضی است که آمادگی لازم برای ادامه تحصیل در جهت اشتغال به پژوهش و نیز انتقال علم ریاضی در سطوح دانشگاهی را داشته باشند. آشنایی با تجزیه و تحلیل مسائل در قالب ریاضی و مدلسازی ریاضی نیز از اهداف دیگر شاخه ریاضی محض است.
ریاضی دبیری: هدف از شاخه دبیری تربیت دبیران وکارشناسان متخصص آموزش ریاضی است که پاسخگوی نیازهای آموزش و پرورش کشور در سطوح پیشدانشگاهی باشند.
امروزه دو گرایش محض و کاربردی آنچنان در هم ادغام شدهاند که مرزی را نمیتوان بین آنها مشخص کرد. زیرا گاه یک تئوری کاملا محض وارد مرحله کاربردی شده و چون در عمل با مشکل روبرو میشود، بار دیگر به حوزه تئوری برمیگردد و در نهایت پس از رفع نقایص، دوباره وارد مرحله کاربردی میشود. یعنی یک تعامل و ارتباط دوجانبهای بین ریاضی کاربردی و محض وجود دارد و هریک از این دو شاخه، از تجربیات شاخه دیگر به بهترین نحو استفاده میکند و به همین دلیل یک ریاضیدان موفق باید از هر دو شاخه اطلاع داشته باشد. رئیس اتحادیه بینالمللی ریاضیدانان جهان در یازدهمین اجلاس آکادمی جهان سوم که اخیرا در تهران برگزار شد، عنوان کرد که « بهتر است بگوییم ریاضیات و کاربردهای آن، نه اینکه ریاضیات را به محض و کاربردی تفکیک کنیم چرا که به اعتقاد ریاضیدانها هیچ مقوله ریاضی نیست که روزی کاربردی برای آن پیدا نشود.» در برنامهریزی جدید کشور، رشته ریاضی به ریاضیات و کاربردها تغییر نام پیدا کرده است.
شاخه های مختلف ریاضی در مقاطع تحصیلات تکمیلی:
رشته ریاضی در مقاطع ارشد و دکتری دارای شاخه های متنوعی می باشد که هر یک بهشاخههای فرعی دیگری شامل بخشهای تخصصی و نیز کاربرد ریاضیات در سایر علوم تقسیم می شود. از آن جمله می توان از موارد زیر یاد کرد:
- جبر
- آنالیز
- هندسه
- توپولوژی
- گراف و ترکیبیات
- آنالیز عددی
- بهینهسازی
- کد و رمز
- ریاضیمالی
- معادلات دیفرانسیل